
همایش ملی اندیشه های آیت الله شیخ محمّدمردوخ کردستانی با هدف پاسداشت مقام علمی و فرهنگی این عالم برجسته در بهار سال آینده در سنندج برگزار می شود.
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری “دەنگانا” کردستان، همایش ملی اندیشه های آیت الله مردوخ که از چهرههای ماندگار و اثرگذار تاریخ علمی کردستان به شمار می رود به همت سازمان مردمنهاد خانه فرهنگی آیتالله مردوخ، ادارهکل کتابخانههای عمومی کردستان، مرکز تحقیقات کردستان شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج و با مشارکت استانداری کردستان، فرمانداری شهرستان سنندج، شهرداری سنندج و دیگر ادارات فرهنگی و سازمانهای مردمنهاد و مردم روستای نوره در دستور کار قرار گرفته است و قرار است در اواسط بهار سال ۱۴۰۵ در سنندج برگزار شود.
امروز یکشنبه ۹ آذرماه ۱۴۰۴ در روستای “نوره” زادگاه آیت الله مردوخ، از پوستر و فراخوان همایش ملی اندیشههای آیت الله مردوخ کردستانی با حضور آرش زرهتن لهونی استاندار کردستان، مدیران کل برخی ادارات فرهنگی، فرماندار سنندج، امام جمعه سنندج، تعدادی از روحانیون کردستان، پژوهشگران، اساتید دانشگاه، فعالان فرهنگی و جمع زیادی از اهالی روستای نوره طی مراسمی رونمایی گردید.
فرماندار شهرستان سنندج در این آیین طی سخنانی با بیان اینکه این همایش با همکاری استانداری کردستان، فرمانداری سنندج، مرکز کردستان شناسی دانشگاه آزاد، خانه فرهنگی آیتالله مردوخ، اداره کتابخانهها، پژوهشگران و اساتید دانشگاهی و مشارکت اهالی نوره برگزار میشود اظهار داشت: انتخاب روستای “نوره” به عنوان محل رونمایی، اقدامی نمادین است چرا که این مراسم مقدمهای برای برگزاری همایش ملی آیتالله مردوخ است و این امر نشان میدهد انتخاب “نوره” تصمیمی هدفمند بوده و رسالت ما معرفی این روستا به عنوان یک مقصد گردشگری فرهنگی است.
دکتر غریب سجادی افزود: تلاش ما ضمن فراهم کردن زمینه توسعه گردشگری روستایی برای منطقه، هدف اصلی همایش تولید محتوا، شناساندن میراث علمی و فکری آیتالله مردوخ به عنوان یکی از چهره های فاخر علمی است و این مهم شکل گرفته تا پاسداشت بزرگ مردی از دیار سنندج را به جا آوریم.
سجادی با تشریح ابعاد شخصیتی آیتالله مردوخ گفت: آیتالله مردوخ یکی از چهرههای ویژه تاریخ کردستان است، شخصیتی که فراتر از اندیشه دینی، نگاه اجتماعی و نوعدوستانه داشت، در دورهای که تکنولوژی و ارتباطات محدود بود، چنین شخصیتی با تفکر دینی عمیق، انساندوستی و مسئولیتپذیری اجتماعی در جامعه کردستان میدرخشد.
فرماندار شهرستان سنندج با بیان اینکه آیت الله مردوخ نخستین کسی بود که ماشین چاپ را وارد سنندج کرد و روزنامه ندای اتحاد را منتشر ساخت و «انجمن صداقت» را پایهگذاری کرد؛ ساختاری که بعدها به حزب ترقی بدل شد و در آن زمان رأیگیری مخفی و مفهوم دموکراسی را رواج داد تصریح کرد: این عالم برجسته با نگاهی اجتماعی و توسعهمحور، حتی برای احداث خیابان جدید سنندج اجازه واگذاری بخشی از صحن مسجد جامع را داد در حالی که بسیاری از روحانیون درآن زمان مخالفت کردند، اما آیتالله مردوخ با نگاهی اجتماعمحور و آیندهنگر مسیر را هموار کرد و خیابان امام فعلی شکل گرفت که نشانهای از دغدغه او برای آبادانی و نوسازی شهر است.
وی افزود: این روحانی برجسته تنها یک عالم سنتی نبود، بلکه در تحولات اجتماعی، فکری و سیاسی یک قرن گذشته در کردستان نقشآفرینی کرد چرا که آیت الله مردوخ از چهرههای اثرگذار دوران مشروطه بود و بررسی زندگی و کنش اجتماعی او میتواند بسیاری از زوایای کمتر شناختهشده تاریخ کردستان را روشن کند.
فرماندار سنندج به جایگاه آیت الله مردوخ در تولید آثار فرهنگی اشاره و اضافه کرد: او نخستین کسی بود که درباره شطرنج کتاب نوشت و این ظرفیت میتواند دستمایه برگزاری رویدادهای جانبی فرهنگی و ورزشی در کنار همایش باشد.
ساخت موزه آیتالله مردوخ در زادگاهش “نوره” / تبدیل معرفی فرهیختگان کُرد به یک جریان مداوم فرهنگی و ضرورت معرفی بیشتر مفاخر کردستان به جهان
در ادامه مراسم آیین رونمایی از پوستر و فراخوان همایش ملی اندیشههای آیتالله شیخ محمد مردوخ کردستانی که در روستای “نوره” سنندج برگزار شد استاندار کردستان با بیان اینکه معرفی بیشتر بزرگان، فرهیختگان و مفاخر علمی و فرهنگی کردستان اقدامی ضروری است، اظهار داشت: ضرورت دارد در همه شهرستانهای استان، مراسم هایی با هدف معرفی چهرههای اثرگذار و سرمایههای فرهنگی و علمی کردستان جهت تحقق این برگزار شود و تبدیل معرفی فرهیختگان کردستان به یک جریان مداوم فرهنگی در دستور کار نهادهای مرتبط قرار گیرد.
آرش زرهتن لهونی در ادامه سخنان خود افزود: کردستان سرزمین شخصیتهای نامداری است که هر یک نقشی تعیینکننده در تاریخ، فرهنگ و هویت این دیار داشتهاندو امروز وظیفه داریم این چهرهها را نه تنها در سطح استان و ملی، بلکه باید در سطح بینالمللی معرفی کنیم و آیتالله مردوخ یکی از این شخصیتهای نامدار و اثرگذار است؛ عالمی که با وجود دشواریهای فراوان دوران خود، توانست جایگاهی ممتاز در میان دانشمندان علوم دینی و اندیشمندان فرهنگی به دست آورد.
وی آیتالله مردوخ را از مفاخر بزرگ تاریخ کردستان دانست و اظهار داشت: مرحوم آیتالله مردوخ شخصیتی نابغه بود که بیش از ۱۰۰ عنوان تألیف در حوزههای گوناگون دارد و در بسیاری از عرصههای علمی صاحبنظر است و همواره جایگاهی ممتاز در میان اهل علم داشته است و در روزگاری که دسترسی به منابع علمی آسان نبود، وی بدون استاد و در شرایطی دشوار به چنان جایگاه علمی ارزشمندی رسید و چنین ظرفیتی نیازمند معرفی علمی، دقیق و گسترده است.
زرهتن لهونی با بیان اینکه هنوز این شخصیت علمی برجسته بهطور کامل معرفی نشده است، گفت: با همکاری مرکز کردستانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی، خانه فرهنگی آیتالله مردوخ، مسئولان مرتبط و حمایت فرزند ارشد وی، باید همایشی شایسته، با کیفیت مناسب و در شأن این عالم بزرگ برگزار شود.
استاندار کردستان تاکید کرد: علاوه بر اعتباراتی که برای زیرساخت روستای نوره اختصاص یافته است ۲۰ میلیارد ریال اعتبار برای احداث موزه آیت الله مردوخ هم اختصاص خواهد یافت.
وی در ادامه گفت: احداث این موزه نقش مهمی در حفظ اسناد، آثار و دست نوشتههای ایشان خواهد داشت و این موزه علاوه بر کارکرد فرهنگی و تاریخی، میتواند به مقصد جدیدی برای گردشگری علمی و فرهنگی تبدیل شود و روستای نوره را در جایگاه یکی از محورهای مهم هویت فرهنگی کردستان قرار دهد.
استاندار در پایان تأکید کرد همایش ملی اندیشه های آیت الله شیخ محمّدمردوخ کردستانی باید بدون عجله و با تحقیق و تلاش و دلسوزی لازم و کامل برگزار شود
که خروجی این همایش تنها یک برنامه یکروزه نباشد، بلکه آغاز حرکتی باسد که بتواند آثار و نوشتههای آیتالله مردوخ را به شکل تخصصی در اختیار جامعه علمی کشور قرار دهد.
گفتنی است آیت الله محمّد مردوخ کردستانی فرزند شیخ عبدالمؤمن مردوخ، نویسنده، محقق، ادیب شاعر، فیلسوف، سیاستمدار و امام جمعه و مفتی اعظم اهل سنت کردستان در عهد قاجار و پهلوی بود.
وی در سال ۱۲۵۶ در محله آقا زمان سنندج زاده شد و در ۱۲ سالگی که پدرش درگذشت، عهدهدار امامت جمعه سنندج شد. آشنایی آیت الله مردوخ با زبانهای عربی و انگلیسی موجب شد تا وی بتواند با تحولات فرهنگی و اقتصادی آن سده آشنا شود.
این عالم فرهیخته در سن ۳۰ سالگی ماشین چاپی را وارد سنندج و روزنامه اتحاد را منتشر کرد. این عالم بزرگ، در حوادث مشروطه کردستان و سالهای پس از آن نقش داشت. از نظر انتشار و ترجمه کتاب نیز آثار زیادی منتشر کرد و مجموع آثار منتشرشده و نشده وی را بیش از ۱۰۰جلد کتاب برشمردهاند.
آیت الله مردوخ در سال ۱۳۵۴ و در سن ۹۸ سالگی از دنیا رفت و در زادگاهش روستای نوره در ۱۵ کیلومتری سنندج به خاک سپرده شد.




